Voor jullie ligt de 5e nieuwsflits van het 3M project. De nieuwsflits verschijnt net als de nieuwsbrief 2x per schooljaar. In de nieuwsflits geven we een korte indruk van de gebeurtenissen van de afgelopen maanden en blikken we vooruit op de komende maanden. 

Tijdens de reflectieavond van 10 maart, de derde bijeenkomst voor deelnemende projectscholen in de tweede fase van het 3M project, hebben we het gehad over het bevorderen van onderling overleg tijdens groepswerk. We hebben besproken dat de momenten waarop kinderen in groepjes aan het werk zijn, mooie kansen bieden op het gebied van interactie. Zo kan het oplossen van problemen en het redeneren tijdens het samen werken in groepjes bijdragen aan de taal- en denkontwikkeling van leerlingen (Howe, 2010; Mercer & Littleton, 2007), mits kinderen op een leerzame manier overleggen en dat doen ze in de klas niet vanzelf.

Grondregellessen

Ter bevordering van het onderling overleg tijdens groepswerk hebben we de grondregellessen geïntroduceerd, waarbij kinderen zelf hun eigen praat- en denkregels bedenken. Onderzoek in veel landen demonstreert dat deze aanpak de kwaliteit van het groepsoverleg erg ten goede komt. In kleine groepjes hebben we gebrainstormd over deze grondregellessen en nagedacht over gespreksregels die van belang zijn in onderling overleg tussen groepjes kinderen in de klas. Gespreksregels zoals het naar elkaar luisteren, om de beurt praten en het samen eens worden kwamen aan bod. Daarnaast hebben we nagedacht over mogelijke aanpassingen van de bestaande grondregellessen aan de diverse meertalige leerlingenpopulatie van de scholen, met als doel om leerlingen te laten nadenken over het gebruik van thuistalen.

Waarom-vragen

Verder hebben we kort gekeken naar fragmenten van het groepswerk, om vervolgens in gesprek te gaan over wat we al zien in de fragmenten: op welke grondregels zijn de leerlingen al georiënteerd? We zagen bijvoorbeeld dat leerlingen structuur aanbrengen binnen het gesprek door elkaar uit te nodigen met ideeën te komen ('we zijn nieuwsgierig naar de ideeën van anderen'), samen hardop denken (‘geen idee is fout’) en het samen eens proberen te worden (‘we overleggen net zo lang tot we het samen eens zijn’). Hierbij constateerden we dat leerlingen elkaar nog meer 'waarom-vragen' zouden kunnen stellen (‘als ik iets niet begrijp, vraag ik om uitleg’, 'ik probeer altijd uit te leggen waarom ik iets vind') om zo tot redeneren te komen.

De leerkrachten van de deelnemende projectscholen gaven eerder al aan belang te hebben bij praktische handvatten om de talige diversiteit in de klas tot zijn recht te laten komen. Zo stond de reflectieavond van 13 april in het teken van het gebruik van en het denken in andere talen tijdens andere lessen, bijvoorbeeld tijdens de zaakvakken of rekenlessen. Onder leiding van Amanda van Dijk, onze CLIL-expert, zijn we hier actief mee aan de slag gegaan. Na het toelichten van de basis van CLIL, het koppelen van zowel een inhoudsdoel als een taaldoel aan een les, heeft Amanda kort mogelijke werkvormen, waarin ruimte is voor het gebruik van thuistalen tijdens verschillende lesfasen, besproken.

Meertalige mogelijkheden in de les

Ter voorbereiding van de bijeenkomst hadden de leerkrachten al nagedacht over een les die zij in hun klas willen verzorgen, waarbij zij meerdere talen zouden willen benutten. Na de introductie van werkvormen zijn we in twee groepen actief aan de slag gegaan met deze lessen. Er is volop gebrainstormd over de werkvormen en de meertalige mogelijkheden binnen deze lessen. Er zijn prachtige ideeën gedeeld en wij kijken al uit naar het uitwisselen van de ervaringen met het geven van de lessen tijdens de volgende reflectieavond!